نام علمی کبوتر خانگی Columba
livia domestica است. نام علمی کبوتر چاهی که
اکثر کبوتران خانگی از نسل آنهایند Columba
Livia است. به این پرنده در زبان عربی، حمام و
در ترکی، گورچین گویند. واژه کبوتر یک واژه
اصیل فارسی است که از دو واژه «کبود» (آبی) و
«تر» تشکیل شدهاست. در زبان سانسکریت به آن
Kap^ota و در زبان پهلوی به آن Kapotar
میگفتهاند. در فارسی محاورهای متداول، به
کبوتر، کَفتر میگویند که مُبدَّل کبوتر است و
نامهای محلی آن در کردستان و کرمانشاه کوتر،
کموتر و در بعضی نقاط جنوب کپتر و کبتر است.
در لغتنامه دهخدا، نامهای زیر به این پرنده
نسبت داده شدهاست: کفتر، کبتر، حمام، حمامه،
نامهبر، کوتر، عفد، فاخته، سعدانه، صلصله و
بالاخره ورقاء. نژادهای کبوتر بسیار متنوع
بوده ودر سراسر جهان پراکندهاست.
تاریخ اهلی شدن کبوتر
تاریخ دقیق پیدایش کبوتر و زمان
اهلی شدن و استفاده از آن در جنگ و صلح به
درستی معلوم نیست. ولی آن چه مسلم است این است
که از سه هزار سال قبل از میلاد مسیح، کبوتر
در مصر وجود داشته و فراعنه مصر، به عنوان
پِیک از آن استفاده میکردند و حتی آن را
پرندهای مقدس میدانستند. یونانیها هم چندین
هزار سال قبل از میلاد از کبوتر به عنوان قاصد
استفاده میکردند و نام برندگان ورزشهای
المپیک را به پای آنها میبستند و به وطن شان
میفرستادند. پس از مصر، ایران، چین، یونان و
روم از قدیمیترین مراکز پرورش و تربیت کبوتر
در اعصار گذشته بودهاند. تاریخ نشان میدهد
که کورش کبیر برای ارسال اخبار محرمانه به
نقاط مختلف کشور پهناور خود، کبوترانی در
اختیار داشته و ژولیوس سزار، امپراتور روم،
اولین کسی بوده که برای فتح گال (فرانسه
امروزی) از کبوتران نامهبر استفاده کردهاست.
دریانوردان فنیقی و قبرسی، در هنگام سفر
کبوترها را با خود میبردند و پس از رسیدن به
مقصد، آنها را با نامههایی به محل سکونت خود
میفرستادند، تا خانوادههایشان را از وضعیت و
تاریخ بازگشت خود مطلع سازند. در کشورهای یاد
شده، پرورش متراکم کبوتر متداول بوده، بشر با
ساختن برجهایی، که امروزه کبوترخانه نامیده
میشود و حفرههای زیادی دارد، کود این پرنده
را جمعآوری میکردهاست، این رسم هنوز در
کشور ما متداول است.