واژه ی طوطی معرب توتی است و
معنای آن پرندهای است سبز رنگ که به عرف آن
را طوطا نامند و شکرشکن، شکرفشان، شکرمقال،
شکرینمقال، شیرینزبان، شیرینسخن، خوش نوا و
خوش حرف که همه اینها از صفات اوست. ناگفته
نماند که در ادبیات فارسی و خصوصا در بین
اشعار شعرایی چون مولوی و عطار از طوطی و
صفاتش که غالبا به آمیخته با صفاتی انسانی
است، به نیکی یاد شده است. بیشتر جمعیت
طوطیها در مناطق گرم و حارهای و همچنین در
مناطق معتدل نیمکرهٔ جنوبی پراکنده شدهاست.
بیشترین تنوع گونهای این راسته در آمریکای
جنوبی و استرالاسیا(منطقهای که شامل استرالیا
و نیوزلند و جزیرههای جنوب غربی اقیانوس آرام
میشود)است.از ویژگیهای مورفولوژیکی طوطیها
که مختص این راسته میباشد میتوان به نـــوک
کـج و قوی، قامت راست، پاهای قوی و پاهای پنجه
دار که حالت زیگو داکتیل دارد اشاره کرد. رنگ
اکثر طوطیها سبز میباشد که این رنگ با
رنگهای روشن دیگر ترکیب شده است. گاهی نیز
طوطیها دارای چندیدن رنگ مختلف هستند.
طوطیهای کاکــل
دار(کوکاتوها)دارای تنوع رنگی از رنگ یـــکدست
سفید تا یکدست سیاه هستند. ویژگی دیگر این
خانواده وجود یک کاکل متحرک از جنس پر بر روی
سرشان است. همینطور، حالت کمی از دیمرفیسم
جنسی در این گونه دیده میشود. طوطی کوچک
وزنی به اندازه ۱۰ گرم و طولی به اندازه ی ۸
سانتیمتر دارد در حالی که طوطی یاقوت به عنوان
بزرگترین این راسته دارای طول ۱ متر طول و
وزنی حدودا ۴ کیلوگرم است. تغذیه در طوطیها
بیشتر از مواد گیاهی مانند دانه، تخم گیاهان،
غنچهها و .... میباشد. قابل ذکر است که عدهٔ
کوچکی از این راسته حشرات و حیوانات کوچک چون
موش های صحرایی را می خورند.
بیشتر طوطیها در حفره های
درختان و صخرهها لانه سازی میکنند، تخمهای
سفید رنگ می گزارند و جوجههای آشیان نشین
دارند. طوطیها چون عدهای از کلاغها (کلاغ
سیاه و کلاغ کبود)، از با هوشترین پرندگان در
سطح جهان محسوب میشوند. قدرت تقلید صدای
انسان در طوطی باعث شکار گونه های وحشی آن
برای فروش به عنوان حیوان خانگی شده است. شکار
طـوطـی هـای وحشی بـه مـنظور فـروش آنها و یا
برای تــفریـح نتنها باعث تخریب زیستگاهشان
بلکه کاهش شمار آنها شده است.البته اداره ی
حفاظت محیط زیست اخیراً اقداماتی را جهت
مراقبت از زیستگاه این پرندگان زیبای در حال
انقراض، انجام دادهاست که باعث حفظ سایر
گونههای این پرنده شدهاست .
فسیلهای بدست آمده از راسته
طوطیها بسیار کم است که این امر باعث گمانه
زنی در مورد نحوه تکامل این پرنده شده است. یک
فسیل هفتاد ملیون ساله ی ۱۵ میلی متری که از
منقار پایینی یک طوطی در سازند لانس کریک واقع
در دهکدهٔ نیوبرا در ویوسیگ پیدا شدهاست جزو
فسیل اولین طوطی هایی به شمار می آمد که در
دورهٔ کرتاسه زندگی میکرده اند. در حالی که
تحقیقات بعدی نشان داد که این تکه فسیل پیدا
شده احتمالاً متعلق به دایناسورهای
کائگناتید(گروهی از دایناسورها که پرنده مانند
نبوده ولی دارای منقاری شبیه به پرندگان
بودهاند) بودهاست. چیزی که امروز به عنوان
یک فرضیه ی پذیرفته شده وجود دارد این است که
راستهٔ طوطیها و اجدادیشان در معرض سومین
انقراض بزرگی بوده اند که حدود ۶۵ میلیون سال
پیش در کرتاسه رخ داده است.اگر چنین فری درست
باشد، طوطیها نباید از یک جد دایناسورشان که
شباهتی مورفولوژیکی با طوطیها داشتهاست
تکامل یافته، بلکه فقط تبدیل به پرندگانی
درخت نشین شده باشند.
اروپا اولین مکانی است که اولین
فسیل طوطی های درخت نشین در آن دیده شدهاست.
این اولین تکه استخوان پیدا شده استخوانی است
از بال موپسیتا تانتا که در دانمارک کشف شده
است و سنی حدود ۵۴ میلیون سال دارد. آب و هوای
اروپا در آن زمان حارهای بوده است (مطابق با
دوران گرم پالوئین و ائوسین). جدیدترین فسیلی
که در اروپا پیدا شدهاست سنی حدود ۵۰ میلیون
سال دارد. چند فسیل تقریباً کامل طوطی مانند
نیز در انگلستان و آلمان پیدا شدهاست. تعدادی
فسیل نیز هستند که هنوز دقیقا تشخیص داده
نشدهاند. چیزی که در مجموع در باره ی این
فسیلها می دانیم این است که این فسیلها،
فسیل خویشاوندان طوطیهای امروزی نیستند بلکه
اجدادی از آنها اند که در نیمکرهٔ شمالی تکامل
پیدا کرده و بعد ها منقرض شدهاند. البته
اینها دقیقاً حلقههای گمشده ما بین طوطیهای
امروزی واجدادی نیستند ولی میتوان گفت که
طوطیهایی هستند که همگام با طوطیها و
کوکاتوها از خویشاوندان و اجدادیشان تکامل
پیدا کردهاند. جدیدترین فسیلی که از طوطیهای
امروزی پیدا شدهاست، سنی در حدود ۲۰ تا ۲۳
میلیون سال دارد که مشابه آن در اروپا نیز
پیدا شدهاست . متعاقب آن نیز فسیلی است حاوی
استخوانهایی مربوط به طوطیهای امروزی.